Customer Là Gì? Customer, Consumer Và Client Có Giống Nhau?

 Bài viết gốc: https://nganhquangcao.vn/customer-la-gi-customer-consumer-va-client-co-giong-nhau

Customer là yếu tố quan trọng trong hoạt động kinh doanh, tuy nhiên thì khái niệm này đôi lúc sẽ bị nhầm lẫn với Consumer hoặc thậm chí là Client. Vậy Customer là gì? Customer thì có điểm gì khác biệt so với Consumer hay Client và nó có vai trò như thế nào? Cùng tìm hiểu thêm qua bài viết sau đây nhé.

Customer là gì?

Customer, hay khách hàng, là một cá nhân hoặc tổ chức thực hiện giao dịch mua bán để sở hữu một sản phẩm hoặc dịch vụ từ một nhà cung cấp. Họ là bên chi trả và là nguồn doanh thu trực tiếp cho doanh nghiệp.

Customer là gì?

Trong kinh doanh, khách hàng thường được phân loại theo hai cách chính để phục vụ cho các chiến lược tiếp thị và bán hàng khác nhau:

1. Dựa trên vai trò trong chuỗi giá trị:

• Khách hàng trung gian (Intermediary Customer/Reseller): Đây là các doanh nghiệp hoặc cá nhân mua sản phẩm với mục đích bán lại để kiếm lợi nhuận, chẳng hạn như nhà phân phối, đại lý bán buôn, hoặc cửa hàng bán lẻ. Họ là khách hàng của nhà sản xuất nhưng không phải người tiêu dùng sản phẩm.
• Khách hàng cuối cùng (End Customer): Đây là người mua cuối cùng trong chuỗi cung ứng, người sẽ trực tiếp sử dụng sản phẩm hoặc trao nó cho người tiêu dùng.

2. Dựa trên mô hình kinh doanh:

• B2B (Business-to-Business): Khách hàng là một doanh nghiệp khác. Giao dịch diễn ra giữa hai tổ chức.
• B2C (Business-to-Customer): Khách hàng là các cá nhân mua hàng hóa, dịch vụ cho mục đích tiêu dùng cá nhân.
• C2B (Customer-to-Business): Các cá nhân (khách hàng) cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ cho doanh nghiệp.
• C2C (Customer-to-Customer): Giao dịch diễn ra trực tiếp giữa các cá nhân với nhau, nơi một người vừa là người bán vừa có thể là khách hàng ở một giao dịch khác.

Vai trò của Customer trong hoạt động kinh doanh

Nguồn doanh thu và lợi nhuận trực tiếp

Dòng tiền từ việc khách hàng mua sản phẩm hoặc dịch vụ là "mạch máu" nuôi sống toàn bộ doanh nghiệp. Mọi chiến lược từ sản xuất, marketing đến nhân sự đều quy tụ về mục tiêu cuối cùng là thu hút và giữ chân khách hàng, qua đó tạo ra doanh thu, lợi nhuận và nền tảng cho sự tăng trưởng.

Customer mua hàng trực tiếp tạo ra doanh thu cho doanh nghiệp

Động lực cho đổi mới và phát triển sản phẩm

Khách hàng là nguồn cảm hứng vô tận cho sự cải tiến và đổi mới.

• Phản hồi trực tiếp: Những ý kiến đóng góp, phàn nàn hay những "nỗi đau" (pain points) mà khách hàng gặp phải là dữ liệu quý giá giúp doanh nghiệp cải thiện chất lượng sản phẩm hiện có.
• Nhu cầu tiềm ẩn: Việc phân tích hành vi và lắng nghe sâu sắc giúp doanh nghiệp phát hiện ra những nhu cầu chưa được đáp ứng của thị trường. Từ đó, tạo ra những sản phẩm, dịch vụ mới đột phá, thậm chí mở ra một phân khúc thị trường hoàn toàn mới.

Đại sứ thương hiệu và kênh Marketing hữu cơ

Trong thời đại kỹ thuật số, niềm tin của người tiêu dùng ngày càng chuyển dịch từ quảng cáo của doanh nghiệp sang lời giới thiệu từ người dùng khác.

• Marketing truyền miệng: Một khách hàng hài lòng có sức mạnh lan tỏa thông điệp tích cực đến mạng lưới quan hệ của họ một cách tự nhiên và đáng tin cậy hơn bất kỳ chiến dịch quảng cáo nào.
• Bằng chứng xã hội: Những đánh giá (reviews), bình luận, và chia sẻ trên các nền tảng mạng xã hội phổ biến từ khách hàng tạo ra "bằng chứng xã hội" mạnh mẽ, trực tiếp tác động đến quyết định mua hàng của những khách hàng tiềm năng khác.

Những nhận xét của Customer cũng góp phần tăng nhận diện thương hiệu

Nguồn cung cấp thông tin thị trường sâu sắc

Dữ liệu về khách hàng là một mỏ vàng. Bằng cách phân tích các thông tin nhân khẩu học, hành vi mua sắm, và lịch sử tương tác, doanh nghiệp có thể:

• Hiểu rõ xu hướng thị trường.
• Xác định phân khúc khách hàng mục tiêu chính xác hơn.
• Đánh giá hiệu quả của các chiến dịch marketing.
• Nhận diện điểm mạnh, điểm yếu của mình so với đối thủ cạnh tranh.

Nền tảng xây dựng uy tín và vị thế thương hiệu

Uy tín của một Brand không được xây dựng từ những lời quảng cáo mà từ tổng hòa trải nghiệm của khách hàng. Một dịch vụ khách hàng xuất sắc, một sản phẩm đáng tin cậy và sự quan tâm chân thành sẽ tạo ra một lượng lớn khách hàng trung thành. Chính sự trung thành này là lá chắn vững chắc bảo vệ và nâng cao danh tiếng thương hiệu trên thị trường.

Yếu tố đảm bảo tăng trưởng bền vững

Chi phí để thu hút một khách hàng mới luôn cao hơn nhiều so với chi phí giữ chân một khách hàng cũ. Do đó, việc tập trung vào xây dựng mối quan hệ lâu dài và tối đa hóa giá trị vòng đời khách hàng (Customer Lifetime Value - CLV) là chìa khóa cho sự phát triển ổn định. Khách hàng trung thành không chỉ mua hàng lặp lại mà còn có xu hướng chi tiêu nhiều hơn và ít nhạy cảm hơn về giá.

Phân biệt Customer với Consumer

Tiêu chí	Customer (Khách hàng)	Consumer (Người tiêu dùng)
Định nghĩa	Người hoặc tổ chức thực hiện hành vi mua hàng hóa, dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp.	Người trực tiếp sử dụng hàng hóa hoặc dịch vụ để đáp ứng nhu cầu.
Vai trò	Là người mua, người trả tiền cho sản phẩm.	Là người sử dụng cuối cùng, người trải nghiệm sản phẩm.
Mục đích	Có thể mua để bán lại cho người khác hoặc cho tiêu dùng cuối.	Chỉ sử dụng cho nhu cầu cá nhân, gia đình hoặc một nhóm người cụ thể, không có mục đích kinh doanh.
Thanh toán	Là người trực tiếp thanh toán giá trị sản phẩm/dịch vụ.	Có thể hoặc không phải là người trực tiếp chi trả cho sản phẩm/dịch vụ.
Đối tượng	Có thể là một cá nhân hoặc một tổ chức, doanh nghiệp (ví dụ: đại lý, nhà phân phối).	Là một cá nhân, một gia đình hoặc một nhóm người cụ thể.
Mối quan tâm	Thường quan tâm đến giá cả, chiết khấu, chương trình khuyến mãi và lợi nhuận bán lại.	Quan tâm đến tính năng, chất lượng, lợi ích, mẫu mã và trải nghiệm thực tế khi sử dụng sản phẩm.

• Ví dụ trong gia đình: Cha mẹ (Customer) mua sữa công thức cho trẻ sơ sinh (Consumer). Quyết định mua của cha mẹ bị chi phối bởi các yếu tố như thương hiệu uy tín, thành phần dinh dưỡng, khuyến nghị từ chuyên gia và giá cả. Trong khi đó, sự "chấp thuận" của em bé (Consumer) lại phụ thuộc vào hương vị và khả năng tiêu hóa. Một sản phẩm dù được cha mẹ tin tưởng nhưng nếu em bé từ chối sử dụng, giao dịch mua hàng trong tương lai khó có thể lặp lại.
• Ví dụ trong môi trường B2B (Business-to-Business): Giám đốc bộ phận IT (Customer) của một công ty quyết định mua và thanh toán cho 100 giấy phép phần mềm quản lý dự án. Tuy nhiên, đội ngũ nhân viên trong công ty mới là những Consumer trực tiếp sử dụng phần mềm này hàng ngày. Giám đốc IT quan tâm đến chi phí, khả năng bảo mật, và việc tích hợp hệ thống. Ngược lại, nhân viên quan tâm đến giao diện người dùng, tốc độ xử lý và các tính năng có giúp họ làm việc hiệu quả hơn hay không. Sự hài lòng của nhân viên (Consumer) sẽ là yếu tố quyết định việc công ty có gia hạn hợp đồng vào năm sau hay không.

Phân biệt Customer với Client

Tiêu chí so sánh	Customer (Khách hàng giao dịch)	Client (Khách hàng thân thiết/Đối tác)
Bản chất mối quan hệ	Giao dịch (Transactional): Tập trung vào việc mua bán, trao đổi hàng hóa hoặc dịch vụ cụ thể tại một thời điểm.	Quan hệ (Relational): Xây dựng dựa trên sự tin tưởng, tư vấn và hợp tác lâu dài. Có yếu tố ủy thác.
Đối tượng	Cá nhân hoặc tổ chức mua sản phẩm/dịch vụ tiêu chuẩn hóa, có sẵn.	Cá nhân hoặc tổ chức tìm kiếm các dịch vụ chuyên môn, được cá nhân hóa và tư vấn chuyên sâu.
Thời gian tương tác	Ngắn hạn hoặc không thường xuyên, kết thúc sau khi giao dịch hoàn tất.	Dài hạn, diễn ra trong một khoảng thời gian kéo dài hoặc lặp lại theo một thỏa thuận.
Sản phẩm/Dịch vụ cung cấp	Hàng hóa hữu hình (quần áo, điện tử) hoặc dịch vụ tiêu chuẩn (cắt tóc nhanh, ăn uống).	Dịch vụ chuyên nghiệp, mang tính tư vấn và giải pháp (pháp lý, kiểm toán, tư vấn chiến lược, quản lý tài sản).
Mức độ tương tác & Chú ý	Thấp hơn. Tương tác chủ yếu tại điểm bán hàng hoặc qua các kênh hỗ trợ chung.	Cao. Yêu cầu sự quan tâm cá nhân hóa, thấu hiểu sâu sắc nhu cầu và mục tiêu của khách hàng.
Cơ sở hợp tác	Không yêu cầu hợp đồng chính thức, dựa trên quyết định mua hàng tại thời điểm đó.	Thường có hợp đồng, thỏa thuận dịch vụ (Service Level Agreement - SLA) hoặc cam kết hợp tác rõ ràng.
Mục tiêu của doanh nghiệp	Bán sản phẩm: Tối đa hóa số lượng giao dịch và doanh thu từ mỗi lần bán.	Phục vụ và giữ chân: Xây dựng lòng trung thành, cung cấp giải pháp toàn diện và trở thành đối tác tin cậy.
Ví dụ thực tế	- Người mua sắm tại siêu thị, cửa hàng tiện lợi. - Khách ăn tại một nhà hàng. - Người mua vé xem phim.	- Một công ty thuê một công ty luật để tư vấn pháp lý. - Một cá nhân ủy thác cho một chuyên gia quản lý danh mục đầu tư. - Doanh nghiệp ký hợp đồng với một agency để thực hiện chiến dịch marketing.

Tìm hiểu Insight của Customer và Consumer

Quá trình khám phá insight của khách hàng là một hành trình có hệ thống, bao gồm ba giai đoạn chính:

1. Thu thập dữ liệu đa chiều

Bước khởi đầu của việc tìm hiểu insight là thu thập thông tin từ nhiều nguồn đa dạng. Doanh nghiệp có thể tổng hợp dữ liệu thông qua các cuộc khảo sát, nghiên cứu thị trường, cũng như phân tích lịch sử mua hàng và các phản hồi, đánh giá mà khách hàng để lại trên các nền tảng mạng xã hội. Lắng nghe ý kiến của khách hàng là một phương pháp hiệu quả để thu thập thông tin về mong muốn của họ đối với sản phẩm.

Thu thập dữ liệu Insight khách hàng

2. Phân tích và giải mã dữ liệu

Sau khi có được nguồn dữ liệu thô, bước tiếp theo mang tính quyết định là diễn giải chúng một cách chính xác. Giai đoạn này đòi hỏi sự phân tích sâu sắc để hiểu rõ tại sao khách hàng lại có những hành động cụ thể, đâu là động lực và mong muốn tiềm ẩn của họ.

Việc phân tích này giúp doanh nghiệp "vẽ" nên chân dung khách hàng, lý giải được hành vi của họ và thậm chí là dự đoán các xu hướng trong tương lai. Đối với những doanh nghiệp lớn, họ có thể đầu tư thuê các chuyên gia marketing hoặc nhà tâm lý học để thực hiện công việc phân tích phức tạp này.

3. Hành động chiến lược dựa trên Insight

Giai đoạn cuối cùng và quan trọng nhất là biến những hiểu biết đã được giải mã thành các hành động cụ thể. Dựa trên kết quả phân tích, doanh nghiệp sẽ đưa ra những quyết định chiến lược:

• Nếu dữ liệu cho thấy dấu hiệu tiêu cực: Cần phải xác định ngay các biện pháp để cải thiện tình hình.
• Nếu dữ liệu cho thấy tín hiệu tích cực: Doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch để khai thác và phát huy những điểm mạnh sẵn có.

Ứng dụng của Insight khách hàng trong hoạt động kinh doanh

Việc thấu hiểu insight của customer và consumer mang lại nhiều lợi ích và có thể được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực kinh doanh:

• Cải thiện và cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng: Hiểu rõ nhu cầu của khách hàng là nền tảng để phát triển các chiến lược chăm sóc và hỗ trợ, mang đến những trải nghiệm tốt nhất và được cá nhân hóa.
• Phát triển sản phẩm hiệu quả: Insight giúp doanh nghiệp lựa chọn đúng những tính năng mà khách hàng quan tâm, cập nhật sản phẩm cho phù hợp với phản hồi của họ, và xác định các sản phẩm chủ đạo để tập trung nghiên cứu, mở rộng trong tương lai.
• Tối ưu hóa hoạt động Marketing: Doanh nghiệp có thể lựa chọn và xây dựng các tài liệu, nội dung marketing phù hợp, "chạm" đến từng phân khúc khách hàng mục tiêu.

Hy vọng những thông tin trên giúp bạn hiểu được Customer là gì và sự khác nhau giữa Customer và Consumer hay Customer với Client. Theo dõi website để được cập nhật nhiều bài viết hay và hữu ích khác liên quan đến quảng cáo, marketing, truyền thông nhé.